Dogodilo se nešto čudno.
Po svemu viđenom, bio je to običan stan. U običnom stanu običan momak. Mladi pisac. Prosečan. U okviru statistike i on, i broj čaša na polici, i količina utrošenog hleba vikendom i praznicima, i učestalost pranja pazuha, broj sati sna i sati plakanja. Osim jedne stvari: sijalice u dnevnom boravku. Sijalica se palila i gasila sama od sebe, nezavisno od prekidača. Nekoliko majstora je dolazilo, i posle neuspešnog pokušaja preporučivali su drugog kolegu ,, sa više iskustva’’ u tim strujnim zagonetkama. Desetine majstora su dolazile, a poslednji koji je bio, posle neuspelog pokušaja nekoliko puta pljunuo je na pod, stidljivo se prekrstio i promumlao ,,đavolja rabota’’.
Rešio je da kupi nekoliko lampi, a da sa tog sijaličnog grla odvije sijalicu i ostavi samo luster. To je i uradio. Ali svaku lampu koju je pokušao da upali, nije uspeo. Škljoc, škljoc škljoc – ništa. Svetlost van tog sijaličnog grla, nije bila moguća. Stan je bio mračna garsonjera od 20 kvadrata, susednim zgradama zaklonjena od sunca. Mogao je izabrati, da sedi u mraku danima ili da kupi svećnjake sa nekoliko žlebova koji bi mogli dati dovoljno svetlosti da čita i piše. Dok je stajao ispred izloga antikvarnice gledajući barokne svećnjake nasmejao se i sam sebi podsmehnuo. Neću dozvoliti sebi tu užasnu smrt ugljenisanja od prevrnutog svećnjaka. Vratio je sijalicu u grlo, ponovo navukao luster.
Pokušao je da piše napolju, u restoranima, parkovima, pored reka i u širokim čekaonicama autobuskih stanica. Ali svaki i najmanji šum ometao mu je misli, mutio pogled i pravio nervozu u stomaku.
Prilagodio se. Dešavalo se nekada da svetlo bude upaljeno danima, bez prestanka, kada se više posvećivao poslu i čitanju do kasno, ili obrnuto, u danima mraka, kada je ćutao, obrise senki po zidovima i stvarima pravila su samo udaljena svetla u susednim zgradama i daleke zvezde tužno zaklonjene zagađenim vazduhom i dimom gradskih toplana. Tih mračnijih dana je bio odmorniji i poletniji, duže je spavao i bolje jeo, dok je u periodu svetla bio umorniji, ali sa pregršt asocijacija i ideja za nove priče i tekstove, projekte i revolucionarne ideje. Dešavalo se da se u toku jedne noći više puta ugasi i upali, tada je on zbunjeno trčao od kreveta prema radnom stolu i obrnuto, nekoliko puta je zaplakao iscrpljen i užasnut tom torturom. U početku je nameravao čak i da proda stan, ali to ipak, iz nekog razloga, nije uradio. Prihvatio je to kao sudbinu, kao drugo, intimnije sunce.
Posle rata, kada je srušena zgrada i stan u kome je živeo po ritmu tog čudnog svetla, otišao je. Iz grada, iz zemlje, iz svega što ga je na bilo koji način vezivalo. Na krajnjem severu, tokom 6 meseci dugog dana, sedeo je u svojoj drvenoj kućici na obali i pisao ko zna šta i ko zna kome. U 6 meseci dugoj noći, sanjao je sve ono što će napisati u doba svetlosti. Možda će neki od tih snova spasiti svet.
Cefeida je vrsta zvezde koju odlikuje periodična promena sjaja. Ubrajaju se u pulsirajuće promenljive zvezde. Period promene njihovog sjaja iznosi između 2-60 dana. Prilikom toga zvezda se širi i oslobodi energiju zatim se smanjuje. Istovremeno raste njihov sjaj koji nakon isteka periode opet opadne. Postoji proporcionalni odnos između dužine periode i maksimalne apsolutne jačine sjaja. Zbog ove karakteristike koriste se za mjerenje udaljenosti u Svemiru. U našoj galaksiji otkriveno je preko 700 Cefeida.
Marko Kragović, rođen 1990 godine u Kraljevu, detinjstvo proveo u Kosovskoj Mitrovici. Završio je Medicinski fakultet u Beogradu, specijalista je interne medicine. Laureat 48. Festivala poezije mladih u Vrbasu. U izdanju Festivala poezije mladih, u aprilu 2017 objavljena je njegova
prva zbirka poezije ,,Šav’’. Zbirka je 2017 godine ušla u uži izbor za Brankovu nagradu. Objavljivan u zbornicima i na internet portalima jugoslovenskog kulturnog područja. Piše prozu i esejistiku,
Živi i radi u Beogradu.
Snovi, lagodni ili mučni, neminovno nadžive čovjeka koji je vjerovao da su samo njegovi, te se, bez ikakvog reda i poštivanja neovjerenih autorskih prava, budući da o njihovom intervalu učestalosti nema evidencije, pojavljuju kome god i kada god to žele. Da se neko, možda mitsko stvorenje usudilo na taj, za čovjeka neostvariv podvig vođenja evidencije snova, danas bi on zaprepašteno zurio u još jednu, ne naročito privlačnu istinu: niko od nas nema vlastite snove, to jest, svako od nas, san, ako ne u cijelosti, a onda u fragmentima dijeli sa onima kojih odavno nema, kao i onima za čije smo postojanje odlučili ne saznati. Upravo taj za koji vjerujemo da je naš, pripao je prethodno jednom barbarinu noć nakon što je učestvovao u pljački posrnulog Rima, potom se, na duže vrijeme skrasio kod neizmjerno hrabrog i još pohlepnijeg križara, u Veneciji ga je početkom petstotih često ugošćavala jedna poprilično cijenjena kurtizana, a tri vijeka kasnije i otmjena gospođica na obalama Temze, u noćima pred povratak oca i vjerenika iz, nadala se, uspješne trgovine crnim robljem. Zato bi se svako, prije nego se odluči na tvrdnju da nema, da ne može imati ništa sa ubicom, pljačkašem‑osloboditeljem ili profinjenom engleskom robovlasnicom, morao sjetiti snova, o kojima suštinski zna malo, ali koji, oslonimo li se na Aristotelovo tumačenje – san jest jednako narav onog koji sanja – kao mentalni obrasci, bez pogreške, ukazuju na nezanemarive karakterne sličnosti.
Moja dječja osoba se rasplače na američke filmove, dok gledam scene gdje obitelji planiraju izlete terencima i govore si lijepe stvari, da smrt nije sve i katarzično se grle u kadru. Ne plačem zbog drugih likova već zbog sebe.
‘E, sad jedite do mile volje’ – rekao je poslovođa Hrvoje, uzeo lonac i iskrenuo grah varivo na sivi pod tvorničke kantine. Grah se puši se na hladnom podu.
U kantini muk. Hrvoje drži zdjelu u rukama, odloži je, uzme pregršt narezanih kriški kruha, i njih baci na pod.
Sledeća